VAHİY

Vahiye oldugu gibi inanmalımıyız, yoksa vahiyi akıl süzgecinden gecirmelimiyiz?.
Tarihte bir cok tartısma bundan cıkmış.

saygılarımla

"vahiye oldugu gibi inanmalı mıyız?"

Bu sorunun öznesi kim? Yani "inanmalı mıyız?" derken kimin inanmasının gerekliliğini kastediyorsun?

"Biz" kim?

* Eğer Tanrı'ya inanmıyorsan, vahye inanman saçma olur, çünkü vahiy deyince Tanrı ile O'nun seçtiği bir insan arasındaki özel bir iletişim kastedilir. Tanrı yoksa, O'nun bir insanla kuracağı iletişimden de bahsedilemez.

* Eğer Tanrı'ya inanıyorsan, ve bu senin kendi zihinsel çabanla bulmuş olduğun tanımlanamaz/bilinemez bir yüce yaratıcı güç ise; O'nun yeryüzündeki bir insanı seçip de onunla özel bir iletişim içine girmiş olmasını, sırf zihninle bulduğun bir Varlığa inandın diye öne süremezsin, böyle bir akılsal-mantıksal zorunluluk yoktur.

Vahye inanmak için, Tanrı'ya inanmak yanında, kendisinin bir vahiy ürünü olduğunu öne süren bir dine de inanmak / o dinin mensubu olmak gerekir. Tanrı inancı direkt olarak vahye inanmayı gerekli kılmasa da, "din", kendisini temellendirebilmek için vahye inanmayı zorunlu kılar.

Aslında tek başına Tanrı'ya inanmak daha kolaydır, vahye inanç devreye girince Tanrı inancının dışında başka birçok şeye de inanmak gerekecektir:

-Öncelikle kendisine Tanrı'dan vahiy geldiğini söyleyen kişiye -onun bu konuda doğruyu söylediğine- inanmak gerekecek.

-Bu kişinin şaşmaz/yanılmaz olduğuna, kendisinin vahiy olarak tanımladığı olayın gerçekten de "vahiy" olduğu konusunda başkalarını kandırmadığı gibi kendi kendisini de kandırmamış olduğuna inanmak gerekecek.

-Kendisine vahiy geldiğini söyleyen kişinin psikolojik/psikiyatrik açıdan tamamen sağlıklı olduğuna, vahiy olarak bildirdiklerinin bir illüzyon veya hallüsinasyon ürünü olmadığına, peygamberlik iddiasının bir mistik hezeyan olmadığına, vahiy geldiği dönemlerde bir manik/depresif epizod geçirmediğine inanmak gerekecek.

-Tıbbi-nörolojik açıdan beynini etkileyebilecek herhangi bir fizyolojik problem olmadığına; beyninde iskemik, tümoral veya epileptojenik hiç bir kusur bulunmadığına inanmak gerekecek.

-Kendisine vahiy geldiğini söyleyen kişinin, böyle bir özel duruma sahip olmaktan dolayı maddi veya manevi, bilinçli veya bilinçaltı hiç bir şahsi çıkarının olmadığına inanmak gerekecek.

-Tarihte kendisine vahiy geldiğini bildirmiş olan başka kişilerin de bu iddialarında haklı olduğuna inanmak gerekecek (Tanrı eğer bir kişiyle vahiy yoluyla iletişim kurabiliyorsa, başkalarıyla neden kuramasın?)

-Vahyin iletilme aracı olan "melek"e, o "melek"in Tanrı'dan aldığı mesajı bir insana naklettiğine -bunun olabilirliğine- inanmak gerekecek.

-Vahyin içeriğinde hiçbir insan katkısı olmadığına, vahyin içerdiği bilgilerin tümünün Tanrısal kaynaklı olması nedeniyle hiçbir tarihsel/biyolojik/astronomik/fiziksel...vs hata içermesinin mümkün olmadığına inanmak gerekecek.

-Vahiy konusunda bize nakledilen tarihsel bilgilerin doğruluğuna, çarpıtılmamış olduğuna, iman kaygısıyla üzerinde oynanmamış olduğuna da inanmak gerekecek.

Eğer bu kadar şeye şeksiz şüphesiz inanabiliyorsan, vahye de inanabilirsin.

Vahyi genel bir akıl süzgecinden geçirme işlemine tabi tutunca ilk etapta aklıma gelenler bunlar oldu.


"Peki akıl'ı yönlendiren neler?.Deneyimlerimiz?."

"Akıl" dediğimizde, beynimizin bir fonksiyonundan bahsetmiş oluyoruz. İnsanın ana rahminde gelişmeye başlamasından sonra beynini etkileyen her şey (fiziksel, duygusal) sonuçta onun fonksiyonlarını da etkileyecektir. Deneyimlerimiz yanında deneyimlememiş olduklarımız da beynimizin çalışmasına dolaylı yoldan etki edecektir. Aslında sorun aklımızın nasıl çalıştığı veya nasıl yönlendirildiği değildir: Aklımıza ne kadar güvenebiliriz? Daha doğrusu güvenmeli miyiz? Aklımızla doğru çıkarımlarda bulunmuş olduğumuzdan nasıl emin olabiliriz? Bu sorular vahiy, iman gibi konular gündeme geldiğinde ister istemez ortaya sürülürler. Vahiy sözkonusu olduğunda aklın susması, vahyin önüne geçmemesi dini bir gerekliliktir. Çünkü aklımız yetersizdir. Eğer aklımıza güvenmememiz gerekiyorsa, bu güvenilmez aklın "öyleyse iman etmelisin" şeklinde verdiği hükme nasıl güvenebiliriz?

Bence bu soru yanlış sorulmuş..

Soruyu şöyle sorman gerekirdi..

“Vahye inanmalı mıyız, yoksa inanmamalımıyız?”

“Olduğu gibi” dediğin an, vahyi kabul ediyorsun, demektir...

Vahyi aklına vurup yanlışlığını anladığın zaman bile, ona ilke olarak inandığın izlenimini veriyorsun...

Ama benim sorduğum gibi sorarsan, sorun yok.. Düşüncelerinde daha eminsin... Kimse seni inanır olarak suçlamaz...

“Vahye olduğu gibi inanmalımıyız” sorusu yalnız iki inanır arasında geçerlidir..
Tabii yanıtı da bellidir..
Bir inanır diğerine, “vahyi alan Muhammed ise, olduğu gibi inanmalıyız”, diyecektir..

Hacı’nın vahiylerine şimdiye kadar kimse inanmadı.......

Keeeeeh keh keeeehhhhhhh

Sn Hacı

haklısınız soru yanlış soruldu...Benim tam olarak anlatmak ve sormak istediğim şu idi; Şimdi, adamın biri çıkıyor,allah'tan vahiy aldığını söylüyor.Ve çevresindekilere bunun allah'tan geldiğini söylüyor ve herkesten inanmasını bekliyor...Çevresindekiler neden inanmalı ya da neden inanmamalı. Akıl süzgecinden geçirilmelimi-geçirilmemelimi?.Akıl süzgecinden geçirildiği takdirde,vahiyin içinde çelişki saptanırsa,bu vahiyin yalan olduğu anlamınamı gelir yoksa vahiyin akla mantığa uyma gibi bir zorunluluğu yok ise,akıla önem vermememiz mi gerekir?..Ya çok karıştırdım galiba..Tam olarak ne anlatmak istediğim anlaşıldımı acaba?...

Sn Ptk9

"vahiye oldugu gibi inanmali miyiz?" sorusunun öznesi insanlar..Çünkü onların bu vahiye inanması bekleniyor..

"Eger Tanri'ya inanmiyorsan, vahye inanman saçma olur, çünkü vahiy deyince Tanri ile O'nun seçtigi bir insan arasindaki özel bir iletisim kastedilir. Tanri yoksa, O'nun bir insanla kuracagi iletisimden de bahsedilemez."

Şimdi bir kişinin sıfırdan başladığını düşünelim.Yani tamamen ortada ve objektif.Hiçbirtarafa mensup değil.Kişi eline alıp incelemeye başlıyor kutsal kitabı.Haliylen vahiy olduğu iddia edilen sözler var.Ben de diyorum ki;Kişi incelerken,vahiyi,akıl süzgecinden geçirmelimi geçirmemelimi?. Akıl süzgecinden geçirdiğiniz an absürdlükler çıkarsa bu şu an bizim akıl yürütmemizdeki yanlış yöntemden kaynaklanıyor olabilir mi demek istemiştim..

Not;Sn hacı kimbilir sizin vahiylerinize de inanan çıkar bir gün

saygılarımla

Akıl süzgecinden başka bir süzgecimiz var mı? Akıl süzgecinden geçirmeyeceksek, başka ne yapabiliriz?
Hiç düşünmemek mümkün olabilir mi? İnsan kendi beyninin düşünce üretmesini engelleyebilir mi? Eğer aklımızı bir tarafa bırakarak sorgusuz sualsiz inanacaksak, o halde neye inanıp neye inanmayacağımızı nasıl belirleyeceğiz? Eğer sorgu suali bir yana bırakırsak, her şeye inanılabilir: Noel babaya da, ineklerin kutsal bir hayvan olduğuna da inanılabilir, Tanrının insan aklıyla çelişeceğini bildiği şeyleri vahiy olarak indirmekte bir sakınca görmediğine de vs. inanılabilir.

Ayrıca tek başına “akıl süzgeci” yeterli değildir, insan sadece düşünce yoluyla olup bitenlere bir anlam veremeyebilir. Bir de bilim vardır - aklımızı tek başına bırakacak olursak düşmesi muhtemel yanılgılardan korur.

Vahye inanmak, vahiy üzerine kurulu bir dine inanmakla aynı anlama gelir. Vahiy ürünü olarak elimizde bulunan kutsal metinler, akıl-mantık-bilim açısından sorgulanmak istendiğinde, o sorgulamayı kimin yaptığına göre iki farklı durum ortaya çıkar:

1. Vahye inanmakta olan kişinin sorgulaması: Vahye inanan kişinin referansı akıldan ziyade vahiy olacağından, vahiyde akıl-mantık-bilim açısından bir kusur bulması beklenemez; çünkü vahiyde kusur bulmak demek, o vahyin kaynağı olan Tanrı’da kusur bulmak demektir ki bu da Tanrının mükemmel ve “herşeyi bilen” olmadığı anlamına gelecektir. Dolayısıyle, vahye inanan kişi vahyi sorgulamaya kalkıştığında, vahyin gerçek olduğuna bir kez daha şahit olacaktır ve başkalarının bu gerçeği görememesine hayret edecektir.

2. Vahye inanmayan kişinin sorgulaması: İnanmadığı vahyi referans almasına gerek duymayacaktır. Direkt olarak akıl-mantık-bilim kriterlerini esas alacaktır. İnanmayan kişinin sorgulaması da, inanmamak için haklı gerekçelere sahip olduğunu bir kez daha farketmesi ile sonuçlanacaktır.

Unutmuşum,

sıfır noktasında olmaktan bahsedilemez. Yani, böyle bir konumdaki kişi, bir dinin inanırı olamaz (olursa sıfır noktasında değil demektir), akıl-mantık kriterleri dışında da kalamaz (eğer akıl-mantık kriterlerinin dışında olmak gerekli denecek olursa, bu karara akıl-mantık yürüterek mi yoksa yürütmeden mi varıldığının ve nasıl bir pozisyon içinde bulunulduğunun –akıl/mantık bırakıldığı takdirde geriye kalanın ne olduğunun- da açıklık kazanması gerekecektir).

Sn ptk9,

Sıfır noktasından kastım,kişinin hçbir inanca mensup olmaması..Ateizm de sonuçta bir inançdır değilmi?.Ben şu an içinde bulunduğum durumu sıfır noktası olarak değerlendiriyorum.Ne ateist ne teist ya da agnostik.Bu aşamadan sonra vereceğim kararlarda öncelikle aklımı kullanacağım.İşte tam bu noktada kutsal bir yaratıcı tarafından gönderildiği iddia edilen bir kitaptaki ayetleri inceleyeceğim.Bu noktada yol alırken,akıl ve bilimle uyuşmazlıklar çıkacak.değilmi?..Dinin akıl ya da mantıkla uyumlu olma gibi bir zorunluluğu yok ise ,yol alırken,daha baştan din kaybetmiş oluyor değilmi?..Tabi teistler için baştan kabullenme söz konusu..Son sözü kim söyleyebilir sizce?..

"öncelikle aklımı kullanacağım" diyorsan zaten sıfır noktasında değilsin demektir. Taraf tutuyorsun: Vahyin değil, aklın dediğini referans alıyorsun.Eğer aklın "okey" dediği takdirde vahye inanacaksan, o halde aklın üstünlüğünü kabul etmişsin demektir - ki o akıl "okey vermezse" inanmayacaktın.
Yani, sonuçta aklına inanmış oluyorsun.

Aslında inanmak böyle olmaz. İnanmak sanıldığı gibi bir akıl-mantık yürütme olayı değildir. İnanç, insanın kimliğinin bir parçasıdır ve yaşantısaldır; bir süreçtir ve yıllar içinde şekillenir. Akıl-mantıktan ziyade duygu yüklüdür ve insanın "isteğine bağlı değildir" - en azından çoğu kişi için böyledir.

Vahiy'in dogru olup olmadigini anlamak icin okumak yeterlidir. Kusursuz ve her seyi bilen guc, muhtesem organizmalar ve duzen yaratabiliyorsa; bu guc boylesi ilkel, boylesi tutarsiz, boylesi gereksiz sozler etmez. Kusursuz bir guc, kusurlu laflar edemez. Kisacasi, mukemmel otesi olarak tarif edilen bu gucun, sen digerlerine aktar diye, siradan bir insana her hangi bir soz etmis oldugunu kabul etmek, zihni bir kusurdur.

Hatta bu gucun, sectigi insana "Zeynep ile evlenebilirsin" demis olmasi ve bu sozlerin kitaba alinarak inanirlara sunulmasi, abestir.

Vahiy icin bu kadar kafa yorup, uzerinde fikir yurutmeye hic gerek yok. Aciktir ki vahiy; uyaniklarin kendine avantaj saglamak icin, tanridan geldi diye uydurdugu sozlerdir.

Bana gore vahiy'in sonsuz bir guc sahibinden gelip gelmedigi uzerine degil, bana vahiy geldi diyenlerin bu sozleri hangi gerekceler (hastalik, korku, sanri vs) ile soyledikleri uzerine tartisilmalidir.

vahy aklınızı kullanın diyorsa...


aklı kullanmak tanrının ilk isteği olmalı...

oku emri...

okumak ancak akılla olur...

ilk emir aklını kullan...